Anadolu'yu "Türk yurdu" yapan savaşların kalıntıları, gün yüzüne çıkarılıyor

Türklere Anadolu'nun kapılarını açan Malazgirt Savaşı ile Türklerin Anadolu'daki varlığını perçinleyen "Büyük Taarruz"un yaşandığı bölgelerde, Kültür ve Turizm Bakanlığının "savaş alanı arkeolojisi" çalışmaları kapsamında yüzey araştırmaları yapılıyor.

24 Ağustos 2022 11:30

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünce, savaşların yapıldığı yerlerin tam olarak belirlenmesi, savaşlarda yaşamını yitirenlerin gömüldükleri yerlerin tespit edilmesi, savaşların etkileri ve izleri konusunda somut kanıtlar bulunması amacıyla projeler yürütülüyor.

Tarihi metinlerin aktardığından öte maddi kanıtlara ulaşılması hedeflenen çalışmalardan ilki Malazgirt Meydan Muharebesi'nin yapıldığı alanda, 2020'de başlatıldı.

Çalışmayı Ahlat Müze Müdürlüğü, Muş Alparslan Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi beraber yürütüyor.

Malazgirt Savaş Alanının Tespiti Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırması Projesi kapsamında yapılan çalışmalarda, savaşta kullanıldığı düşünülen ok ve mızrak uçları gibi önemli bulgulara ulaşıldı.

"Savaş alanı arkeolojisi" kapsamındaki çalışmaların ikincisi ise Türklerin Anadolu'daki varlığını perçinleyen Büyük Taarruz'un yapıldığı alanlarda gerçekleştiriliyor.

Osmanlı'da fetret dönemini başlatan, 2. Beyazıt'ın Timur'un ordusuna yenildiği Ankara Savaşı'na sahne olan Çubuk Ovası da savaş alanı yüzey araştırmalarının yapıldığı üçüncü alan olacak.

"Somut buluntulara ulaştık"

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Yahya Coşkun, Anadolu topraklarında sürdürülen savaş yüzey araştırmalarına üç alanda başladıklarını söyledi.

Coşkun bu alanlara ilişkin "Biri Milli Mücadele'de Anadolu'yu bize ebedi yurt olarak tutan savaşlar için, biri Anadolu'yu bize ilk defa yurt tutan Malazgirt Meydan Muharebesi için, biri de Osmanlı'nın Fetret Devri'ne girişine, büyük acılarla boğuşmasına neden olan ama daha sonra yeniden bir imparatorluk olarak teessüsünü mümkün kılan sürecin başlangıcı olan Ankara Savaşı için." bilgisini paylaştı.

Savaş alanı arkeolojisini uzmanlık alanı olarak yükseltmek ve genişletmek istediklerini söyleyen, bu alanda son 2-3 yıldır ciddi çalışmalara başladıklarını belirten Coşkun, ilki Muş ve Ahlat'ta başlatılan Malazgirt Meydan Muharebesi savaş alanı arkeolojisinde, muharebenin nerede, ne şekilde yapıldığını, orduların nerelerde konuşlandığını, ölenlerin nereye gömüldüğünü bulmaya çalıştıklarını anlattı.

Coşkun, somut kalıntılar da bulduklarını vurgulayarak, "Yaş ölçümleriyle, tespitleriyle tam olarak Malazgirt Meydan Muharebesi'nin yaşandığı o zaman aralığına denk gelen somut buluntulara ulaştık." dedi.

Bir başka savaş yüzey araştırmasının Milli Mücadele'nin yaşandığı topraklarda, özellikle de Afyonkarahisar çevresinde yürütüldüğünü dile getiren Coşkun, siperlerin nerede olduğunun ve kalıntıların araştırıldığını belirtti.

"Ankara Savaşı ile ilgili somut verilere arkeolojik çalışmalarla ulaşmayı ümit ediyoruz"

Coşkun, yakın zamanda da Ankara Savaşı Yüzey Araştırması başlattıklarını belirterek, şöyle devam etti:

"Ankara Savaşı'nın nerede, ne şekilde icra edildiği ve bunlara dair arkeolojik somut buluntuların ele geçirilip geçirilmeyeceği yönündeki sorulara cevap vermek için yaptığımız bir çalışma. Elbette tarihi kaynaklardan, tarihi verilerden yazılı olarak Ankara Savaşı'nın ne şekilde yapıldığını biliyoruz ama bununla ilgili somut verileri de arkeolojik çalışmalarla elde etmeyi ümit ediyoruz."

Coşkun, "Türkiye'deki arkeolojinin çeşitliliği açısından savaş alanı arkeolojisinin daha kuvvetli bir biçimde ele alınmasını arzu ediyoruz. Aynı zamanda bir metodoloji oluşturmaya çalışıyoruz. Savaş alanı arkeolojisi nasıl yapılır, ne şekilde yapılmalıdır? Bunları da aynı şekilde çalışıyoruz." dedi.