Astanalı usta 18 yıldır dombıra yapıyor
Dilmanov: - "Babalarımızın miras bıraktığı dombırayı zamana uygun bir şekilde yeni unsurlar katarak aynı zamanda eski şeklini bozmadan genç nesillere aktarmaya çalışıyorum"
13 Mayıs 2018 08:37
Astanalı usta Nurjan Dilmanov, açtığı atölyede dombıra başta olmak üzere 50'den fazla Kazak müzik aletini yapıyor.
Müzik enstrümanı yapmayı ağabeylerinden öğrenen, daha sonra kursa giderek becerilerini geliştiren 35 yaşındaki Dilmanov, açtığı atölyede 18 yıldır yaptığı 52 çeşit müzik aletinin içinden dombıraya ağırlık veriyor.
Usta Dilmanov, çalışmalarında dombıranın yanı sıra kobız, jetigen, adırna, şerter, bas dombıra, kontrbas, sıbızğı ve diğer çalgıları da yapıyor.
Dilmanov, AA muhabirine açıklamasında, dombıranın Kazakların özel müzik aleti olduğunu belirterek, onun sesinin insanın moralini iyileştirme gücüne sahip olduğunu, dolayısıyla bu aleti kendine yakın hissettiğini söyledi.
Dombıranın uzun sapının eşit parçalara bölündüğünü ve parçalara "berene" dendiğini aktaran Dilmanov, Kazak dombırasının 9 veya 14 bereneden oluştuğunu, uzunluğunun yaklaşık 1 metre olduğunu, oyuk gövdesinin üzerinin ince ağaç tabakasıyla kapatıldığını anlattı.
Dilmanov, sap başından gövde ucuna kadar telle gerili dombıranın gövdesine ses çıkarmak için delik ve telleri yüksekte tutacak küçük ağaç nesne, sap ucunda müzik aletini akort etmek için burgular yer aldığını kaydetti.
Dombırayı genel olarak ağaçtan yaptığına ve bir haftada bir dombıra yapabileceğine dikkati çeken Dilmanov, "Dombıra yapmak sabır gerektiren, çok ince bir iş. Eskiden babalarımız, bir dombırayı elleriyle bir ayda yaparken, artık biz makinaların yardımıyla bir haftada yapabiliyoruz." dedi.
Dilmanov, bugüne kadar sipariş üzerine binlerce dombıra yaptığını ve dombıra fiyatlarının kullanıldığı malzeme ve büyüklüğüne göre 300 ile 1000 dolar arasında olduğunu söyledi.
Dombırayı daha çok müzisyenlerin ve orkestraların satın aldığını dile getiren Dilmanov, son yıllarda dombırayı hediyelik eşya olarak satın alanların sayısının arttığını vurguladı.
Dilmanov, Kazakların hiçbir düğün ve bayramının dombırasız geçmediğini, onun hakkında çok sayıda şiir ve şarkı bulunduğunu ifade etti.
Dombıranın gelişmesine, dünyaya tanıtılmasına katkı sağlamaya çalıştığını belirten Dilmanov, "Babalarımızın miras bıraktığı dombırayı zamana uygun bir şekilde yeni elemanlar katarak aynı zamanda eski şeklini bozmadan genç nesillere aktarmaya çalışıyorum." ifadesini kullandı.
Dilmanov, yurt içi ve yurt dışı sergilerine katılarak, Kazak milli müzik aletlerini tanıtmaya çalıştıklarını söyleyerek, dombıranın yurt dışında da büyük ilgi gördüğünü söyledi.
"Asıl Kazak, dombıra"
Dilmanov'a verdiği dombıra siparişini almaya gelen Astanalı Meyirhan Amangeldi Orazbekov, Kazak şairi Kadır Mirzaliyev'in "Asıl Kazak Kazak değil, asıl Kazak, dombıra" sözlerine atıfta bulunarak, "Emniyet bünyesinde çalışıyorum ama bu dombıra çalmamı engellemiyor. Dombıra çaldığımda dinleniyorum." dedi.
Orazbekov, her Kazak'ın evinde dombıra olması ve çalmayı bilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.