Çavuşoğlu: "Dost Moğolistan'a deprem döneminde bizimle gösterdikleri dayanışma ve verdikleri destek için teşekkür ediyoruz."

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Moğolistan Dışişleri Bakanı Batmunkh Battsetseg ile Bakanlıkta yaptığı ikili görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

13 Mart 2023 14:28

Battsetseg'e, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından gerçekleştirdikleri ziyaret için teşekkür eden Çavuşoğlu, bunun dışişleri bakanı düzeyinde Moğolistan'dan 31 yıl aradan sonra ilk ziyaret olduğuna dikkati çekti.

Çavuşoğlu, dışişleri bakanı olduktan sonra Moğolistan'ı ziyaret ettiğini ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la da bir ziyarette bulunduklarını belirtti.

Battsetseg ile görüşmesinde bundan sonra daha sık karşılıklı ziyaret yapma ve bir araya gelme konusunda mutabık kaldıklarını aktaran Çavuşoğlu, Semerkant'ta ilk görüşmelerini gerçekleştirdiklerini ve iki ülkenin cumhurbaşkanlarının da Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi kapsamında Semerkant'ta bir araya geldiğini söyledi.

Çavuşoğlu, Moğolistan'ın deprem desteklerine ilişkin "Dost Moğolistan'a deprem döneminde bizimle gösterdikleri dayanışma ve verdikleri destek için huzurlarınızda teşekkür ediyoruz." dedi.

Battsetseg'ın, Türkiye'nin Ulan Batur Büyükelçiliğine giderek defteri bizzat imzaladığını dile getiren Çavuşoğlu, Moğolistan'dan gelen 37 kişilik arama kurtarma ekibinin Hatay'da 8 kişiyi enkazdan çıkardığını ifade etti.

Çavuşoğlu, Moğolistan'ın çadır ihtiyacının karşılanması için de destek olduğunu, özellikle geleneksel Moğol çadırı ve ilave çadırlar da gönderdiklerini belirtti.

Özellikle Moğol halkına da teşekkür eden Çavuşoğlu, "Depremin ilk gününden itibaren halk, kampanyalarla Türkiye'ye özellikle insani yardım desteklerini devam ettiriyor. Battaniye, uyku tulumu, giysi, gıda ve hijyen ürünlerini Türkiye'ye gönderiyorlar. Biz de büyükelçilikler aracılığıyla bu desteklerin Türkiye'ye gelmesini koordine ediyoruz. Sivil toplum kuruluşları da bağış kampanyası yaptı, tüm sivil toplum örgütlerine ve Moğol halkına tekrar teşekkür ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Görüşmede ikili ilişkiler de ele alındı

Çavuşoğlu, görüşmede ikili ilişkileri de ele aldıklarını ve bu ilişkileri birçok alanda çalışarak geliştirmeleri gerektiğini vurguladı.

Daha önce ikili ticaret hacmi için 100 milyon dolar hedef belirlendiğine ve bu hedefin geçen sene aşıldığına işaret eden Çavuşoğlu, "Şimdi en az 500 milyon dolarlık bir hedef belirlememiz gerekiyor. Artış hızına baktığımız zaman, önümüzdeki yıllarda bu hedefi de yakalayabileceğiz. Yeter ki bu yönde adımlar atalım." dedi.

Çavuşoğlu, ikili ilişkileri geliştirirken ulaştırma adına ne adımlar atılacağı, Türk Hava Yollarının (THY) sivil ve kargo uçuş sayılarının artması, kara taşımacılığı için kontenjanın artırılması ve ticaretin önündeki engellerin azaltılması gibi adımları değerlendirdiklerini söyledi.

9. Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) Toplantısı'nda Tercihli Ticaret Anlaşması müzakerelerine başlama kararı alındığını anımsatan Çavuşoğlu, bir an önce bu anlaşmanın müzakerelerine de başlanılması gerektiğini vurguladı.

Gelecek yıl diplomatik ilişkilerin 55. yıl dönümü kutlanacak

Çavuşoğlu, yatırımlarla ilgili anlaşmaların çok önceden imzalandığına ve güncelliğini yitirdiğine dikkati çekerek, "Gelecek sene diplomatik ilişkilerin kurulmasının 55. yılını kutlayacağız. Dolayısıyla bu anlaşmaları da tekrar gözden geçirip güncellememiz gerekiyor." dedi.

Madencilik ve enerji alanında çok ciddi bir potansiyel olduğuna değinen Çavuşoğlu, tarihi ve kültürel anlamda güçlü bağlar olduğu, eğitim ve kültür alanında da ilişkilerin geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Çavuşoğlu, ikili ilişkilerin düzeyine ilişkin, "İlişkilerimizi kapsamlı ortaklıktan stratejik ortaklığa çıkarma konusunda bir teklifte bulunduk. Şimdi Moğolistan'ın cevabını bekliyoruz." ifadesini kullandı.

Bugün 3 anlaşma imzaladıklarını ve bu anlaşmalarla işbirliğini genişletip derinleştireceklerini belirten Çavuşoğlu, ikili işbirliğinin ilişkilerin hukuki altyapısını da geliştireceğini söyledi.

Çavuşoğlu, 10. KEK Toplantısı'nın gerçekleştirilmesinde ve iş forumu düzenlenmesinde fayda olduğuna dikkati çekerek, önemli firmaların Moğolistan'a ilgisinin arttığını ve firmaları bir araya getirerek bu potansiyelin değerlendirilmesi konusunda onları teşvik etmekte fayda olduğunu belirtti.

Savunma sanayi işbirliğinin geliştirilmesi konusunda görüşmeler olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Bu alanda dost Moğolistan'a her türlü desteği vermeye hazırız." dedi.

Çavuşoğlu, Türkiye'nin başarılı olduğu Kamu Özel Ortaklığı modelinden Moğolistan'ın da istifade etmek istediğini dile getirerek, ayrıca Moğolistan'ın ciddi bir ağaçlandırma kampanyası ve yurt dışında eğitimle ilgili projeleri bulunduğunu; Türkiye'nin de bu konularda işbirliği ve tecrübe paylaşımına hazır olduğunu söyledi.

İmar projelerinde de desteğe hazır olduklarını yineleyen Çavuşoğlu, Karakurum'da kurulmak istenen şehir ve yeni havaalanı inşası konusunda işbirliğine devam edeceklerini belirtti.

Çavuşoğlu, THY'nin haftalık 3 olan uçuş sayısının kısa süre önce 4'e çıkarıldığını ve ihtiyaç olursa 7'ye çıkarılacağını aktararak, Ankara ve Antalya'ya da direkt uçuşlar için mutabakata vardıklarını ifade etti.

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) 1994'ten bu yana 850 civarı proje gerçekleştirdiğine ve hala sahada son derece aktif olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, tarihlerinin eşsiz varlıklarından birisi olan Bilge Tonyukuk Anıtı'nın muhafazası için TİKA'nın müze inşa ettiğini söyledi.

Bu anıtı bir kere Cumhurbaşkanı Erdoğan'la olmak üzere 2 kere ziyaret ettiğini aktaran Çavuşoğlu, gerçekten çok etkilendiklerini ve geçen sene Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un bu müzenin temel atma törenine bizzat katıldığını ve bunun Türkiye'nin verdiği önemi gösterdiğini vurguladı.

Çavuşoğlu, bu müzeyi tamamlayacaklarını ve UNESCO'nun Kültür Mirası'na da birlikte başvuracaklarını kaydetti.

Geçen yaz iki ülkenin ortak tarihi için iki önemli arkeolojik keşif yapıldığını anımsatan Çavuşoğlu, "Temmuzda Van'da İlhanlı Hanı Hülagu'nun yazlık sarayı ve ağustosta Moğolistan'da 2. Göktürk devletinin kurucusu Kutluk İlteriş Kağan'ın ona ait anıt kompleksinde kazı araştırmaları yapıldı." ifadesini kullandı.

Çavuşoğlu, çalışma yemeğinde de bölgesel konuları değerlendireceklerini aktararak, Yeniden Asya Girişimi ile Asya'ya bütüncül bir yaklaşımla tekrar geri döndüklerini belirtti.

Ekonominin güç merkezinin Asya'ya kaydığını ve bu bölgede siyaset ve dış politikanın da son derece hareketli olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, Türk Devletleri Teşkilatı'nı (TDT) da kurumsal hale getirdiklerini, tüm Asya ülkeleriyle ve Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) başta olmak üzere bölgedeki örgütlerle ilişkileri güçlendirmek için çaba sarf ettiklerini dile getirdi.

Çavuşoğlu, 1000'den fazla somut projeyle bölgede olduklarını, ilk defa bu bölgede olmadıklarını ancak tekrar bütüncül bir yaklaşımla geri döndüklerini ifade etti.

Moğolistan TDT'ye gözlemci üye olabilir

Moğolistan'ın da Asya'nın önemli bir ülkesi olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, "İşbirliğimizi ve ilişkilerimizi daha da geliştireceğiz. Ukrayna savaşı dahil bazı bölgesel konuları da biraz sonra değerlendirme imkanı bulacağız." dedi.

İki bakan arasındaki görüşmelerin ardından basın toplantısı öncesinde de "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve Moğolistan Dışişleri Bakanlığı Arasında Protokol Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası", "Türkiye Cumhuriyeti Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) ile Moğol Standardizasyon ve Metroloji Kurumu (MASM) arasında Helal Kalite Altyapısı Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı" ve "Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Moğol Standardizasyon ve Metroloji Ajansı (MASM) Arasında Mutabakat Zaptı" imzalandı.