08 Haziran 2023 11:07
Başkent Astana’daki EXPO Kongre Merkezi’nde başlayan foruma Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Zeljka Cvijanovic, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, Özbekistan Başbakanı Abdulla Aripov, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, eski Etiyopya Devlet Başkanı Mulatu Teshome, eski Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’nun yanı sıra birçok ülke ve uluslararası kuruluştan binden fazla davetli katılıyor.
“Diyalog ile Zorlukları Aşmak: İşbirliği, Gelişme ve İlerleme Yolunda” başlığıyla gerçekleştirilen forumda devletler arası işbirliği modellerinin değerlendirilmesi ve yeni küresel ortaklıkları teşvik etmek için uluslararası toplumun bir araya getirilmesi amaçlanıyor.
İki gün sürecek forumda dış politika, güvenlik ve sürdürülebilirlik, enerji ve iklim değişikliği, ekonomi ve finans gibi 4 temel küresel konu üzerinde 40’tan fazla oturum düzenlenecek.
"Küresel sistem azınlığa değil çoğunluğa barış ve refah getirmelidir"
Cumhurbaşkanı Tokayev, forumun açılışında yaptığı konuşmada, Astana Uluslararası Forumu’nun diyalog platformu olduğunu ve dolayısıyla temel misyonunun dünyadaki durumu açıkça tartışmak, temel zorlukları ve krizleri belirlemek, diyalog yoluyla bu zorluklarla yüzleşmek, çok taraflılık kültürünü yenilemek, barışı, ilerlemeyi ve dayanışmayı destekleyen sesleri güçlendirmek olduğunu söyledi.
Benzeri görülmemiş bir jeopolitik gerilim döneminde bu foruma her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğuna işaret eden Tokayev, “Küresel sistem herkes için çalışmalı, azınlığa değil çoğunluğa barış ve refah getirmelidir.” ifadesini kullandı.
Tokayev, Birleşmiş Milletlerin (BM) tüm insanlığı birleştiren tek evrensel örgüt olduğunu ve şu anda örgütün kuruluşundan bu yana inşa edilen dünya düzeninin temellerinin yıkılmasına tanıklık yaptıklarına dikkati çekerek, “BM Güvenlik Konseyinde kapsamlı bir reform yapmadan mevcut zorlukların üstesinden gelmeyi başaramayacağız. Konseydeki 'orta güçlerin' temsilcilerinin seslerinin daha ağır basması ve duyulması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Kazakistan’ın her zaman barışı ve uluslararası güvenliği desteklemek için her türlü çabayı gösterdiğinin altını çizen Tokayev, özellikle Afganistan halkına yönelik kapsamlı yardımın daha da geliştirilmesi gerektiğini ve bu bağlamda Almatı’da Orta Asya ve Afganistan için BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Bölgesel Merkezi’nin kurulmasının önemli olduğunu kaydetti.
Jeopolitik çalkantılara rağmen Kazakistan’ın Orta Asya’nın ekonomik lokomotifi olmaya devam ettiğini ve yabancı yatırımcıları desteklemeyi sürdüreceklerinin altını çizen Tokayev, Orta Koridor'un önemli geçişi "Trans Hazar Uluslararası Ulaşım Güzergahı"nın potansiyeline değindi.
Bu arada BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de foruma video mesaj gönderdi.
Guterres, mesajında, jeopolitik gerilimin ve eşitsizliğin arttığı, iklim krizinin büyüdüğü bir dönemde Astana Uluslararası Forumu'nun bu konuları tartışmak ve ortak sürdürülebilir yenilikçi çözümler bulmak için yeni bir fırsat yarattığını belirtti.