23 Aralık 2022 13:48
“Tagzım” (yad) adının verildiği anıtın açılışı, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in katılımıyla yapıldı.
Tokayev, anıta çelenk bıraktı ve ardından davetlilerle birlikte Ocak olayları sırasında hayatını kaybedenlerin anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulundu.
Daha sonra törenin açılış konuşmasını yapan Tokayev, bağımsızlığından bu yana Kazakistan’ın başına gelen en korkunç olay “Ocak Trajedisi”nin üzerinden neredeyse bir yıl geçtiğini anımsattı.
Tokayev, “Halkımız için bu, bir sınavdı. Devletimizin temelleri tehdit altındaydı. Toplumda nifak tohumları ekmeye çalışan komplocuların eylemlerini durdurduk.” dedi.
Ülkenin birçok kentinde düzenlenen barışçıl protestoların aniden şiddet ve isyan alanına dönüştüğünü ve özellikle Almatı’nın haydutların elinde acı çektiğini anlatan Tokayev, “Haydutlar güç yapılarına saldırdı, silah depolarını soydu. Bu eylemleri sonucunda masum siviller öldü. Elbette yıkılan binalar yeniden yapılır. Ancak hayatını kaybedenlerin canları ne yazık ki geri gelmiyor. Bu nedenle böyle bir trajedinin bir daha yaşanmaması için elimizden geleni yapacağız.” diye konuştu.
Tokayev, ülke tarihinin en büyük sınavı haline gelen Ocak olaylarının daima hatırlanması için bu anıtı inşa etme talimatı verdiğini belirterek “Bu anıt, devletimizi güçlendirmenin çeşitli aşamalarını yansıtıyor. Her bir taşın üzerine Kazak halkının önde gelen şahsiyetlerinden alıntılar işlendi. Milleti birleştiren bu sözlerin bizleri düşündüreceğine eminim. Ocak olaylarının kurbanlarının anısına ve gelecek nesiller için bir ders olarak bu kompleksi inşa ettik.” ifadesini kullandı.
Ocak olaylarının kolluk kuvvetleri ve özel teşkilatlarca kapsamlı olarak incelendiğini kaydeden Tokayev, söz konusu süreçte tutuklananların durumlarının yetkili insan hakları aktivistlerinin de dahil olduğu kamu komisyonları tarafından değerlendirildiğini ve ağır suç işlemeyen 1000'den fazla kişiye af çıktığını anlattı.
Tokayev haydutları, radikalleri ve teröristleri yüceltmenin hiçbir şekilde mümkün olmadığına işaret ederek “İstikrarın refah ve refahın anahtarı olduğunu anladık. İstiklal ve devletimizin sürekli bekçisi olmamız gerektiğini anladık. Kazakların 'Düşman yok deme, o kayanın arkasındadır' sözünün gerçek anlamını kavradık. Bu nedenle trajik Ocak’ı ve masum kurbanlarını her zaman hatırlayacağız.” dedi.
Ocak olaylarının yaşandığı meydan olan Almatı’daki Respublika Caddesi’nde dikilen anıt, dört renkli duygusal ve mimari bölgeden oluşuyor.
Anıtın açık gri bölümü her türlü zorluğun üstesinden gelmeyi, siyah kısmı kaos ve korkularla dolu Ocak olaylarını, gri kısmı fedakarlığın ve dökülen kanı, insan kayıplarını, beyaz bölümü de istikrar ve refah arzusunu, toplumun olgunluğunu, bilincini ve güçlü ve adil bir devlete olan inancı simgeliyor.
Ocak olayları
Kazakistan’da 2 Ocak'ta ülkenin batısındaki Mangistau eyaletine bağlı Janaözen kentinde sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) fiyatlarındaki ani artış nedeniyle sürücülerin yol kapatma eylemi ile başlayan protesto gösterileri, daha sonra ekonomik eşitsizlik sloganıyla diğer şehirlere yayılmıştı.
Özellikle en büyük şehir Almatı’da kitlesel boyut kazandığı olaylarda 238 kişi hayatını kaybetmiş, 10 binden fazla kişi gözaltına alınmıştı.