Kazakistan, eski Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nın bir bölümünü tarıma kazandıracak

Kazakistan, Sovyetler Birliği döneminde 456 kez nükleer denemesinin yapıldığı eski Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nın 1 milyon hektarlık arazisini tarıma kazandırmayı hedefliyor.

06 Temmuz 2023 10:27

Kazakistan Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, "Semipalatinsk Nükleer Güvenlik Bölgesinin oluşturulması" hakkındaki yasa tasarısını imzaladı.

Buna göre, ülkenin doğusunda bulunan ve toplam alanı 1,8 milyon hektarı aşan eski Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nın yerinde özel bir yasal yetkiye sahip nükleer güvenlik bölgesi kurulacak.

Ayrıca eski Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nın kirlenmemiş 1 milyon hektarlık alanı da kademeli olarak tarımsal faaliyetlerin kullanımına verilecek.

Bunun yanı sıra söz konusu yasa çerçevesinde, eski nükleer test sahası bölgesinde devlet kontrolünün güçlendirilmesi, radyasyon güvenliğinin sağlanması, toprakların rehabilitasyonu, nükleer silah testlerinin sonuçlarının ortadan kaldırılması, radyoaktif atıkları işleme alanında yabancı yatırım çekme ve çevre sorunlarının çözülmesi için imkan yaratılacak.

- Semipalatinsk Nükleer Test Sahası

Sovyetler Birliği yönetiminin 1947'de gizli kararıyla Kazakistan topraklarında birliğin ilk nükleer deneme sahası inşa edilmeye başlandı.

Ülkenin doğusundaki Semipalatinsk kentine 130 kilometre uzaklıktaki geniş bir alan nükleer sahanın yeri olarak belirlendi. Toplam 18 bin metrekareden fazla alanı kapsayan deneme sahasının inşası 2 yılda tamamlandı.

Sahada 29 Ağustos 1949'da Sovyetler Birliği, ilk nükleer silahını test etti. Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nda, 40 yılda toplam 456 kez nükleer deneme yapıldı.

Yaklaşık 1,5 milyondan fazla kişinin etkilendiği nükleer denemeler sonucunda bölgede çok sayıda çocuk engelli doğarken çevre radyoaktif izotoplarla kirlendi. Ancak 1989'da Kazak şair Oljas Süleymenov'un kurduğu "Nevada-Semipalatinsk" anti-nükleer hareketi üyeleri, nükleer deneme sahasının kapatılmasına yönelik faaliyetler yürütmeye başladı. Ülke genelinde çok sayıda vatandaşın katıldığı mitinglere neden olan hareketin çağrıları amacına ulaştı. 19 Ekim 1989'da Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nda son nükleer test gerçekleştirildi.

Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin başında olan Nursultan Nazarbayev, Sovyetler Birliği yönetiminin onayını almadan sahayı kapatmayı görüşmek için meclisi topladı.

Nazarbayev'in 29 Ağustos 1991'de imzaladığı kararla, Semipalatinsk Nükleer Test Sahası resmi olarak kapatıldı. Böylece, Kazakistan dünyanın en büyük 4. kitle imha silahı cephanesinden de gönüllü olarak vazgeçen ilk ülke olarak kayıtlara geçti.

Anahtar Kelimeler: Kazakistan, Semipalatinsk Nükleer Test Sahası,