08 Eylül 2021 13:52
Sultanov, Türkiye ile Kazakistan’ın ticaret alanındaki ilişkilerini değerlendirdi.
Kazakistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülkenin Türkiye olduğunu hatırlatan Sultanov, ticaret sektörünün iki ülke ilişkileri için büyük önem taşıdığını vurguladı.
Sultanov, gelecek yıl iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 30. yıl dönümünü kutlayacaklarını anımsatarak, “Ülkelerimizin ticaret alanındaki ilişkisi, söz konusu tarihten itibaren hep pozitif gelişmeyle ilerliyor.” dedi.
Ticaret hacminin 1990’ların başında 200 milyon dolar civarında olduğuna işaret eden Sultanov, “İki ülkenin ticaret hacmi 30 yılda 15 kat arttı. Şu anda Türkiye, ülkemizin en büyük 10 ticaret ortağından biri konumunda.” ifadesini kullandı.
Sultanov, bu yılın ocak-haziran döneminde ticaret hacminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,3 artarak 1 milyar 788 milyon dolara ulaştığını belirterek, “Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle, 2020’de ticaret hacmi hafif düşüşle 3,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu dönemde, Kazakistan’dan Türkiye’ye yapılan ihracat yüzde 11,9 azalarak 2,1 milyar dolar, Türkiye’den ithalat ise yüzde 15 artarak 939,6 milyon dolara ulaştı.” yorumunu yaptı.
Ortak hedef; 10 milyar dolarlık ticaret hacmi
Sultanov, Kazakistan’ın Türkiye’ye ağırlıklı olarak petrol ihracat ettiğini ifade ederek, “Türkiye’ye gerçekleştirdiğimiz ihracat ürünleri sırasında yüzde 50 payla ilk sırada petrol, ikinci sırada başta bakır, ham alüminyum ve ham çinko olmak üzere metal ürünleri, taranmamış pamuk lifi, mercimek, bezelye, nohut, keten tohumu gibi ürünlerle tarım ürünleri üçüncü sırada yer alıyor.” dedi.
Türkiye’den en çok ithal edilen ürünlerin başında giyim geldiğini kaydeden Sultanov, “Geçen yıl, Türkiye’den ithalatın yüzde 12,2’sini giyim ürünleri oluşturdu. İkinci sırada ilaç malzemeleri, üçüncü sırada yer alan ürünler ise dokuma halılar, zemin kaplamaları, ev cihazı, özel amaçlı makineler ve mekanik cihazlar oldu.” dedi.
Sultanov, ortak hedefin ticaret hacminin kısa vadede 5 milyar, uzun vadede 10 milyar dolara çıkarmak olduğunu vurgulayarak, “Karşılıklı ticaretin önündeki tarife dışı ve teknik engelleri ortadan kaldırmak için şu anda bir Kazak-Türk çalışma grubu oluşturuluyor. Grubun ilk toplantısının bu yıl yapılmasını öngörüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Türk Konseyi çerçevesindeki manevi birlik, karşılıklı yarar sağlayan ekonomik iş birliğinin temeli olmalı
Türkiye’ye ham madde dışı ürün ihracatını artırmayı planladıklarını aktaran Sultanov, “Metalürji, petrokimya, kimya, mühendislik, inşaat malzemeleri ve gıda endüstrisi alanlarında toplam değeri yaklaşık 600 milyon dolar olan ham madde dışı ihracat ürünü potansiyeli bulunduruyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Sultanov, Türk Konseyi çerçevesinde Türkiye ile ticaret alanındaki iş birliğini güçlendirdiklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Kazakistan, Türk Konseyi’ne üye kardeş halklarla yakın ilişkiler kurmaya özel önem veriyor. Bu manevi birlik, karşılıklı yarar sağlayan ekonomik iş birliğinin temeli haline gelmeli diye düşünüyorum. 2020’de Kazakistan’ın Türk Konseyi’ne üye diğer ülkelerle ticaret hacmi 6,9 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.”
"Son dönemde dış ticaret, ortaklar için Kazakistan pazarının hem konumu hem söz konusu alanda sunduğu imkanları sayesinde cazip hale geldiğinin altını çizen Sultanov, “Ülkemiz batı ile doğuyu birbirine bağlayan önemli transit güzergahıyla bölgenin dış ticaret sektöründe stratejik yer ediniyor. Biz şu anda, Avrasya Ekonomik Birliği’nin sunduğu 180 milyon nüfus için öncelikli ihracat ürünlerinin tedariki için en uygun seçeneklerin oluşturulması üzerine çalışıyoruz.” dedi.
Bölgenin dış ticaretinde ülkesinin Çin ile sınırındaki Horgos Ortak Sınır Kapısı ile Kazak ve Özbek sınırındaki Orta Asya Uluslararası Ticaret Merkezi’nin ana büyüme noktaları olacağına işaret eden Bakan Sultanov, “Kırgızistan ve Rusya sınırında da benzer merkezler kurulacak. Böylece, Kazakistan topraklarından geçen Doğu-Batı ve Kuzey-Güney uluslararası koridorlarında ürün ve yüklerin koordinasyonu sağlanacak.” diyerek sözlerini tamamladı.