Kırgızların geleneksel erkek başlıkları

Kırgız milli başlıkları halkın kültür varlığını, geleneklerini, yaşadığı coğrafyayı ve yaşadığı yerin iklim şartlarını yansıtıyor.

23 Nisan 2022 11:23

Kırgız kültüründe başlıklar fiziksel korunma dışında kişilik ve statü belirleme, süsleme ve kıyafeti tamamlayan bir aksesuar olarak kullanılıyor.

Kırgızistan’ın erkek milli başlıklarından en bilinenleri Malakay, Tebetey ve Kalpaktır.

Malakay

Malakay genç erkek çocukların taktığı bir başlık. Geçmişte malakay, tebeteyin altına da giyilirdi. Malakay ağırlıklı olarak gri, bej, kahverengi, siyah ve beyaz renkte keçeden yapılıyor. Şekli geleneksel Kırgız çadırına benziyor. Dört veya beş  parçadan oluşuyor. Süslemesinde, Kırgız motifleri kullanılır.   

Tebetey

Tebetey, elli yaş üstü erkeklerin tercih ettiği bir başlık türü. Genelde kış mevsiminde tercih ediliyor.

Geçmiş dönemlerde  halkın ve çobanların tebeteyi koyun derisinden, orta sınıf yöneticilerinki tilki kürkünden, kağanlarınki ise sansar kürkünden yapılmış. Kürkler yaklaşık 20 cm yüksekliğinde baş çevresine göre ayarlanmış dikdörtgen parçadan oluşuyor. Üstü kare şeklinde olup, genellikle siyah renkli kadife kumaştan dikiliyor. Kumaşın üzeri geometrik şekiller verilerek süsleniyor.

Kalpak

Kalpak, beyaz keçeden yapılan ve günümüzde de kullanılan Kırgızların milli erkek baş giysisi. Kalpaktaki her motif ve simge derin bir felsefeyi içinde barındırıyor.

Kalpak tepe noktasında birbirine bitiştirilen dört parçadan oluşuyor. Bu dört parça yaratılışın dört ana maddesi olan ateş, su, hava ve toprağı sembolize ediyor.

İnsan hayatının temelini oluşturan bu dört maddenin kalpakta birleşiyor olması kalpağı baş üstünde taşıma zorunluluğunu da beraberine getiriyor.