Lavrov, ABD'nin Montrö Sözleşmesi'ni değiştirmekte başarılı olamayacağını söyledi

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye'nin Montrö Sözleşmesi'nin hükümlerini kesin bir şekilde uyguladığını belirterek, ABD'nin sözleşmeyi değiştirme konusunda başarılı olamayacağını ifade etti.

25 Ocak 2024 11:27

New York'taki Birleşmiş Milletler (BM) binasında basın toplantısı düzenleyen Lavrov, Türk gazetecilerinin "ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye'nin Montrö Sözleşmesi'nin ilgili maddesini uygulama kararına değinerek, Türkiye ile çatışmadan uzaklaşmak için birlikte çalışabileceğine işaret etti. Bu yoğunlukla Montrö Sözleşmesi'nin feshi olarak yorumlandı. Sizin bu konuda görüşleriniz nedir?" sorusunu yanıtladı.

Lavrov, "ABD'nin eğer Montrö Sözleşmesi'ne ilişkin bir değişiklik talebi bulunuyorsa, Türk meslektaşlarımız, sözleşmenin koruyucuları olarak bize birçok kez sözleşmenin hükümlerini kesin bir şekilde uygulayacaklarını söylediler." dedi.

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in "işe döndüğünü" ve bu yüzden Pentagon'un tekrar hareketlendiğini değerlendiren Lavrov, "Başarılı olacaklarını düşünmüyorum." mesajını verdi.

ABD'nin Türkiye'den talebi

ABD Savunma Bakan Yardımcısı Celeste Wallander, dün düzenlediği basın toplantısında, Montrö Sözleşmesi ile ilgili açıklamada bulunarak, "Türkiye dahil Karadeniz'e kıyıdaş ülkelerle çatışmadan uzaklaşmak için birlikte çalışabiliriz. Türkiye, koruyucusu olduğu Montrö Sözleşmesi'nin ilgili maddesini uygulamaya koymuştu." ifadesini kullanmıştı.

Wallander'in ifadeleri ABD'nin Montrö Sözleşmesi'ni feshetme ya da değiştirme isteğinde olduğu yönünde yorumlanmıştı.

Montrö Sözleşmesi

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'ye Çanakkale ve İstanbul boğazları üzerinde kontrol ve savaş gemilerini düzenleme hakkı veren, cumhuriyetin kurucu antlaşmalarından biri.

1936'da imzalanan, barış zamanı sivil gemilerin özgürce geçişini garantileyen sözleşme, imzalandığı tarihten bu yana ayakta kalabilen nadir çok taraflı antlaşmalardan biri olarak uygulanıyor.

Türkiye'nin 87 yılı aşkın süredir tam bir tarafsızlık içinde ve titizlikle uyguladığı sözleşme, Türkiye'nin yanı sıra Karadeniz'e kıyıdaş devletlerin ve üçüncü ülkelerin tümü için makul ve uygulanabilir bir çıkar dengesi oluşturuyor.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin 2'nci maddesi, Türk Boğazları'ndan uğraksız geçecek gemilerden alınacak vergi ve harçları düzenliyor.

Buna göre, Türk Boğazları'ndan uğraksız geçecek gemilerden sağlık denetimi, fener ve tahlisiye hizmetleri olmak üzere 3 kalem üzerinden ücret alınıyor. Bu ücretlerin hesaplanmasında, 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi hükümlerinde belirtilen "Altın Frank" biriminin esas alınması gerekiyor.

Ayrıca Sözleşme'nin ekinde, "Türk hükümetinin bu vergilerde ve harçlarda kabul edeceği indirimler, bayrak ayrımı gözetilmeksizin uygulanacaktır" hükmü yer alıyor.

Anahtar Kelimeler: sergey lavrov, montrö sözleşmesi, rusya, abd, türkiye,