27 Mart 2023 20:26
Özbekistan Merkez Seçim Komisyonu'ndan yapılan açıklamaya göre, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 39 ülkedeki Özbek vatandaşlarının oylarını kullanabilmeleri için yurt dışında 55 sandığın kurulması kararlaştırıldı.
Buna göre, yurt dışındaki Özbek vatandaşların referandumda oylarını kullanmaları için Türkiye, ABD, Suudi Arabistan, Güney Kore'de 2'şer, Kazakistan ve Çin’de 3'er, Rusya’da ise 7, diğer Avrupa ve Asya ülkelerinde ise birer sandık kurulacak.
Yasama Meclisi'nin 10 Mart'ta düzenlenen genel kurulunda "Özbekistan anayasasındaki yeni düzenlemelere ilişkin kanun" kabul edilirken, daha sonra senato genel kurulu söz konusu yeni düzenleme ve değişikliklerin yapıldığı anayasa taslağının 30 Nisan'da düzenlenecek referandumda halk oylamasına sunulmasını onaylamıştı.
Anayasa taslağı
30 Nisan'da düzenlenecek referandumda halk oylamasına sunulması öngörülen taslakta anayasaya 27 yeni madde eklenirken mevcut 128 maddenin 91'inde değişiklik yapılacak.
Cumhurbaşkanının bazı yetkilerinin parlamentoya devredilmesi, cumhurbaşkanı görev süresinin 5 yıldan 7 yıla çıkarılması öngörülen taslağa göre, aralarında cumhurbaşkanı, meclis ve senato başkanları, vali, il ve ilçe meclis başkanları, cumhuriyet başsavcısı ve yüksek mahkeme başkanının da bulunduğu üst düzey yetkililer arka arkaya en fazla iki kez seçilebilecek.
Ülke parlamentosunun üst kanadı olan senato üyeleri sayısının 100'den 65'e indirilmesi öngörülen anayasa taslağında Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsüyle ilgili herhangi bir değişiklik yapılmayacak.
25 Haziran 2022'de, anayasada aralarında insan hak ve özgürlükleri, toplum ve birey, ülkenin idari-bölgesel yapısı ve yönetimi, cumhurbaşkanı görev süresinin 5 yıldan 7 yıla çıkarılması, cumhurbaşkanının bazı yetkilerinin parlamentoya devredilmesi, yerel yöneticilerin yetki ve vekaletleri, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsüyle ilgili maddelerin değiştirilmesiyle ilgili bazı teklifler kamuoyunda tartışılmaya açılmıştı.
Karakalpakistan'daki olaylar
Özbekistan anayasasında Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin statüsünün değiştirilmesiyle ilgili bazı tekliflerin kamuoyunda tartışılmaya başlanmasının ardından 1 Temmuz 2022’de bölgede başlayan protestolar çok sayıda insanın ölümüne neden olan şiddet olaylarına dönüşmüştü.
Bunun üzerine Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, gösterilerin yapıldığı Nukus'a giderek ülke anayasasında Karakalpakistan'ın statüsünün değiştirilmeyeceğini bildirmişti.