Özbekistan’da Semerkant Uluslararası İklim Forumu başladı

Özbekistan’da "Küresel İklim Tehditleri Karşısında Orta Asya: Ortak Refah İçin Dayanışma" başlıklı Semerkant Uluslararası İklim Forumu başladı.

04 Nisan 2025 16:11

Tarihi Semerkant şehrindeki kongre merkezinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in ev sahipliğinde düzenlenen foruma Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov ve Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Kosta ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen katıldı.

Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, forumda yaptığı konuşmada, çağın en büyük tehdidi olan küresel iklim değişikliğine ilişkin etkinliğe AB ve Orta Asya ülkeleri liderlerinin katılmasının, tarafların sürdürülebilir kalkınmanın en acil sorunlarına etkili çözümler bulmak için birlikte çalışma konusundaki kararlılıklarının açık örneği olduğunu söyledi.

Mirziyoyev, geçen yıl küresel sıcaklığın ilk kez 1,5 santigrat dereceden fazla arttığını ve son 10 yılın meteoroloji gözlemleri tarihindeki en sıcak dönem olduğunu anımsatarak, bunun sonucunda iklim krizlerinin olumsuz etkileri olan orman yangınları ve çölleşmenin arttığını, buzulların eridiğini, su kaynaklarının azaldığını ve hava kalitesinin kötüleştiğini dile getirdi.

Çevreyi koruma sorumluluğunun herkese ait ve gündemlerinin en önemli konusu olduğunu vurgulayan Mirziyoyev, iklim değişikliğine uyum stratejisinin Orta Asya ülkeleri tarafından geliştirilerek oy birliğiyle kabul edildiğini, Özbekistan’ın da bu doğrultuda ortak hedef ve amaçlara ulaşmak için bölgedeki tüm ortaklarla yakın işbirliği içinde çalışmayı amaçladığını söyledi.

Mirziyoyev, Aral Gölü'ndeki kurumanın yavaşlatılması, suyun verimli kullanımı ve yeşil enerji kaynaklarının genişletilmesi programları çerçevesinde AB ile başarılı işbirliklerinin devam ettiğine dikkati çekerek, bunun Orta Asya'da sürdürülebilir yeşil kalkınmaya önemli katkılar sağladığının ve AB ile işbirliğini daha da geliştirmek istediklerinin altını çizdi.

İklim değişikliği sorunlarının gıda ve enerji güvenliğiyle de yakından bağlantılı olduğuna işaret eden Mirziyoyev, Orta Asya nüfusunun 25 yıl sonra 100 milyonu aşmasının beklenmesine karşın verimli toprakların hızla azaldığı, bölgedeki toplam arazilerin yüzde 20'sinden fazlasının toprak tahribatıyla karşı karşıya olduğu, 25 yıl sonra da bölgedeki arazilerin verimliliğinin üçte bir oranında azalabileceği uyarısında bulundu.

Aral Gölü Havzası'ndaki 2 milyon hektardan fazla çöllük alanda kuraklığa dayanıklı bitkiler ekildi

Mirziyoyev, Özbekistan'ın tahribata uğrayan arazi alanlarını azaltmak ve iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmek amacıyla "Yeşil Alan" Projesi'ni başlattığını, geniş çaplı yeşillendirme çalışmaları kapsamında Aral Gölü Havzası'ndaki 2 milyon hektardan fazla çöllük alanda kuraklığa dayanıklı bitkilerin ekildiğini anlattı.

Bu çerçevede her yıl Nevruz Bayramı günlerinde "Orta Asya Yeşil Kuşağı" Bölgesel Ağaç Dikme Kampanyası'nı düzenlemeyi öneren Mirziyoyev, bunun bölgenin milli geleneklerine uygun olduğunu ve doğal afetlerle mücadeledeki birlik ve beraberliklerinin sembolü olacağını dile getirdi.

Mirziyoyev, AB'nin "Su-Enerji-İklim Değişikliği" Girişimi için finansman ve teknolojilerin harekete geçirilmesi amacıyla Taşkent’te bir sekretaryanın kurulmasını teklif etti.

Analizlerin, Amuderya ve Siriderya'daki akışın azalması sonucu Orta Asya ülkelerinin 2040'a gelindiğinde yüksek seviyede su sıkıntısıyla karşı karşıya kalabileceğini gösterdiğine dikkati çeken Mirziyoyev, bu çerçevede ülkesinde su tasarrufu çalışmalarının sürdürüldüğünü, bu tedbirler sonucunda geçen yıl 8 milyar metreküp tasarruf sağlamayı başardıklarını anlattı.

Mirziyoyev, ayrıca bölgedeki buzulların durumunu ve dağ ekosistemlerine yönelik olası tehditleri değerlendirecek sürekli uydu gözlemleri için Copernicus Programı çerçevesinde AB ile yakın işbirliği yapmak istediklerini sözlerine ekledi.

Anahtar Kelimeler: Özbekistan,