Özbekistan'da seçimlerin ardından başbakan adayının belirlenmesi bekleniyor

Genel ve senato seçimlerinin sona erdiği Özbekistan'da, genel seçimden galibiyetle çıkan Liberal Demokrat Parti'nin başbakan adayını belirlemesi ve onayı için cumhurbaşkanına sunması bekleniyor.

16 Kasım 2024 13:24

Özbekistan'da yeni anayasanın kabulünün ardından 27 Ekim'de yapılan ilk genel seçimlerde parlamentonun alt kanadı olan Yasama Meclisi ile il ve ilçe belediye meclis üyeleri belirlendi.

Genel seçimlerde il meclisine seçilenler ise bu hafta düzenledikleri belediye meclisi toplantılarında, kendi bölgesini parlamentonun üst kurulu olan Senato'da temsil edecek senatörleri seçti.

Parlamentonun her iki kanadının yakın günlerde yapacakları toplantılarda başkan ve yardımcılarını belirlemeleri bekleniyor. Bu toplantıda ayrıca seçimleri kazanan Liberal Demokrat Partinin başbakan adayını belirlemesi öngörülüyor.

Kazanan Parti, Başbakan Adayını Belirleyecek

Ülkede ilk defa bu seçimlerde yürürlüğe giren seçim yasasına göre, Yasama Meclisi seçimleri çoğunlukçu ve orantılı nispi temsil sistemine göre yapıldı. Seçimlerde, beş siyasi partinin belirlediği toplam 875 aday, Yasama Meclisi'ndeki 150 sandalye için yarıştı.

Katılım oranının yüzde 74,72 olduğu seçimlerde, oyların yüzde 42,7'sini alarak seçimi kazanan Liberal Demokrat Parti, 64 sandalye elde etti. Bu seçimlerde oyların yüzde 19,3'ünü alan Milli Yükseliş Demokrat Partisi 29, oyların yüzde 14'ünü alan "Adalet" Sosyal Demokrat Partisi 21, oyların yüzde 13'ünü alan Halk Demokrat Parti 20 ve oyların yüzde 10,7'sini alan Özbekistan Ekoloji Partisi ise 16 milletvekilliği elde etti.

Seçimlerde en çok oy alan Liberal Demokrat Partinin kısa sürede başbakan adayını belirleyerek onaylanması için cumhurbaşkanına takdim etmesi bekleniyor.

Parlamento Yüzde 60 Oranında Yenilendi

Son dönem milletvekillerinin yüzde 40'ının yeniden seçildiği bu seçimlerde parlamento yüzde 60 oranında yenilendi, ülke tarihinde ilk defa milletvekillerinin yüzde 38'i kadınlardan oluştu.

Yasama Meclisine seçilen milletvekillerinin yüzde 46,6'sını 45-60 yaş arası, yüzde 38,6'sını 35-40 yaş arası, yüzde 13,3'ünü 60 yaş üstü, yüzde 1,5'ini ise 30 yaş altı kişiler teşkil etti. Parlamentoya seçilenlerin tamamını üniversite mezunlarının oluşturduğu bu seçimleri kazanan milletvekillerinin yüzde 35'ini bilim insanları ve akademisyenler oluşturdu.

Üç engellinin milletvekili seçildiği seçimleri kazananların yüzde 15'ni yurt dışında eğitim alanlar oluştururken milletvekillerinin meslekleri arasında yüzde 30 ile ekonomistler ilk sırada yer aldı. Bu mesleği yüzde 22 ile hukukçular, yüzde 18,7 ile öğretmenler, yüzde 12 ile mühendisler, yüzde 9,3 ile doktorlar, yüzde 8 ile girişimci ve iş insanları izledi.

İl Meclislerinde Senato Üyeleri Seçimi Yapıldı

Başkanlık sistemiyle yönetilen Özbekistan'da parlamentoyu, Yasama Meclisi ve Senato oluşturuyor.

Ülke parlamentosunun alt kanadı ve daimi çalışan Yasama Meclisi 150 milletvekilinden, üst kanadı olan ve 3 ayda bir toplanan Senato ise 65 üyeden oluşuyor.

Özbekistan'da 27 Ekim'de düzenlenen genel seçimlerde il belediye meclisine seçilen üyeler, Senatoda kendi bölgelerini temsil edecek senatörleri belirlemek için toplantılar düzenledi.

İl belediye meclisine seçilenler, 7-12 Kasım tarihlerinde yaptıkları il meclisi toplantılarında, gizli oylamayla senatörleri seçti.

Bu toplantılarda Taşkent Büyükşehir Belediyesi, Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti ve ülkedeki 12 ilin her birinden 4 olmak üzere, toplam 56 senatör belirlendi.

Diğer 9 senatör ise yasa gereği, cumhurbaşkanı tarafından kültür, sanat, bilim ve kamu yönetimi alanlarında faaliyet yapan önde gelen insanlar arasından atanacak.

Özbekistan'da Aralık 2019'da yapılan bir önceki genel seçimde, 150 sandalyeli Yasama Meclisinde 53 sandalye kazanan Liberal Demokrat Parti, başbakanlığa yeniden Abdulla Aripov'u aday göstermişti.

Daha önce hükümette çeşitli görevlerde bulunan Aripov, Aralık 2016'dan bu yana başbakan olarak görev yapıyor.

Anahtar Kelimeler: özbekistan seçim, başbakan,