Özbekistan'daki Karakalpakistan'da protestolar sonrası hayat normale dönmeye başladı

Özbekistan'da ay başında protestoların düzenlendiği Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nde günlük hayat normale dönüyor.

07 Temmuz 2022 14:02

Özbekistan Anayasası'nda Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nin statüsüyle ilgili maddelerin değiştirileceğine ilişkin bazı tekliflerin gündeme gelmesinin ardından 1-2 Temmuz'da Karakalpakistan'ın merkezi Nukus'ta başlayan protestolar, yasa dışı gösterilere dönüştü.

Eylemlerin ardından Nukus cadde ve sokaklarının yeniden canlanmaya başladığı, pazarlar ve iş yerlerinin rutin olarak çalışmaya başladığı gözlemleniyor.

Karakalpakistan'da olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmesine rağmen Nukus'taki caddelerde hareketlilik yaşanıyor, şehre giriş ve çıkışlarda kolluk kuvvetleri tarafından kontrol noktalarının oluşturulması ve kimlik kontrollerinin yapılması dikkati çekiyor.

OHAL kapsamında Karakalpakistan genelinde saat 21.00'dan 07.00'a kadar sokağa çıkma yasağı uygulanıyor.

OHAL kapsamında bölgede önemli bina ve yapıların korunmasının güçlendirildiği ve bu binaların önünde kolluk kuvvetlerinin görev yaptığı görülürken Nukus'a giriş-çıkışlarda kontrol noktalarının oluşturulduğu ve bu noktalarda kimlik kontrollerinin yapıldığı görülüyor.

Nukus'ta bir grup basın mensubuna bilgi veren resmi makamlara göre, ilk başta anayasada Karakalpakistan'ın statüsüyle ilgili maddelerin değiştirilmesine tepki gösteren eylemciler daha sonra ayrılıkçı taleplerde bulunmaya başladı.

Özbekistan makamlarınca bu eylemlerin organizatörlerinden olduğu öne sürülen Davletmurad Tacımuradov, 1 Temmuz'da Nukus'taki bir camide cuma namazı sonrası halkı protestolar düzenlemeye davet etti ve ilkin miting olarak başlayan gösteriler daha sonra yasa dışı eylemlere dönüştü.

Nukus'taki bir meydanda düzenlenen gösterilere çok sayıda kişi katıldı. Resmi açıklamalara göre, eylemcilerin bazıları kolluk kuvvetlere saldırma girişimlerinde bulundu. Bazı eylemcilerin ise kolluk kuvvetlerinden alıkoydukları silahları yine emniyet görevlilerine karşı kullanma girişiminde bulunması üzerine eylemciler ile kolluk kuvvetleri arasında gerginlik yaşandı.

Emniyet görevlerinin uyarılarını dikkate almayan eylemciler bazı araçları ateşe verdi.

Resmi makamlar, Nukus'taki meydanda toplanan kalabalığın Tacımuradov'u iderleri ilan ederek, anayasal rejime muhalefet etme ve diğer yasa dışı eylemler yapma girişimlerinde bulunduğunu belirtti.

Kolluk kuvvetlerinin eylemcilere karşı son ana kadar silah veya güç kullanmaktan kaçındığı ifade edildi.

Eylemlerin büyümesi üzerine Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, 2 ve 3 Temmuz'da arka arkaya iki kez Karakalpakistan'a giderek, bölgenin önde gelenleri ve bölgede yaşayanlarla bir araya geldi. Mirziyoyev, burada yaptığı konuşmada, halkın görüşlerini dikkate alarak Özbekistan Anayasası'nda Karakalpakistan'ın statüsünün değiştirilmeyeceğini belirtti ve vatandaşları sakin olmaya, birilerinin tuzağına düşmemeye çağırdı.

Mirziyoyev'in ziyaretinin ardından bölgedeki gerginliklerin de son bulduğu belirtiliyor. Mirziyoyev tarafından imzalanan kararnameyle "vatandaşların güvenliğinin sağlanması" amacıyla Karakalpakistan genelinde bir aylık OHAL ilan edildi.

Özbek makamlarına göre, 1-2 Temmuz'da Nukus'ta meydana gelen olaylarda 4'ü polis 18 kişi hayatını kaybederken 38'i kolluk kuvveti olmak üzere 243 kişi de yaralandı.

Olaylarla ilgili 516 kişinin gözaltına alındığı bu eylemlerin, önceden planlandığını ve yurt dışından yönetildiğini savunuluyor. Gözaltına alınanlar arasında yabancı uyrukluların da olduğuna dair bilgiler paylaşıldı.

Karakalpakistan'daki gösteriler

Özbekistan Anayasası'nda Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nin statüsüyle ilgili maddelerin değiştirileceğine ilişkin bazı tekliflerin gündeme gelmesinin ardından 1 Temmuz'da Karakalpakistan'da protestolar düzenlenmişti.

Özbekistan İçişleri Bakanlığı, söz konusu gösterilerin ülke anayasasında yapılması öngörülen değişiklikleri "yanlış yorumlayan" bir grup vatandaş tarafından düzenlendiğini açıklamıştı.

Bunun üzerine Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, gösterilerin gerçekleştiği Nukus'a giderek buradaki vatandaşlarla bir araya gelmiş ve Karakalpakistan'ın statüsünün değiştirilmeyeceğini bildirmişti.

Mirziyoyev'in gösterilerin devam etmesi nedeniyle imzaladığı kararnameyle Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nde 2 Ağustos'a kadar OHAL ilan edilmişti.