Tataristan'ın "cumhurbaşkanı" kararına Kremlin'den "saygı"

Rusya Federasyonu’na bağlı Tataristan Cumhuriyeti’nin yöneticisine "cumhurbaşkanı" sıfatı verilmesini ortadan kaldıracak yasa tasarısı Tataristan Devlet Şurası’nda reddedildi. Bu karar Kremlin tarafından "saygıyla" karşılandı.

26 Ekim 2021 17:49

Tataristan Cumhuriyet Devlet Şurası, Rusya Parlamentosunun alt kanadı Duma’dan gönderilen, “bölgenin en üst düzey yöneticisinin sıfatının kullanımı” ile ilgili federal düzeydeki yasa tasarısı dün reddedildi.

Tataristan milletvekillerinin kararı ile ilgili soruyu cevaplandıran Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, bu kararın yasa tasarısı çalışmaları çerçevesinde bir görüş olduğunu söyledi.

Peskov, “Elbette, Rusya Federasyonu’nun her bir öznesinin düşüncelerine saygı duyuyoruz. Ancak bu, yasa tasarısı üzerinde çalışmaya devam edilirken dikkate alınacak görüşlerden biri.” ifadelerini kullandı.

Bu değerlendirmenin kesinleşmiş bir hukuki karar olmadığına dikkati çeken Peskov, yasa tasarısı üzerinde çalışmalar esnasında farklı görüşlerin olabileceğine işaret etti.

Geçen ay Rusya Parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması’nda bazı milletvekilleri Rusya Federasyonu’nu oluşturan bölgelerin en üst yöneticisinin sıfatının kullanımına ilişkin federal düzeyde bir yasa tasarısı hazırlamıştı.

Tasarıya göre, federasyonu oluşturan bölgelerin en üst düzey yöneticisinin “başkan” olarak sıfatlandırılması öngörülüyor. Ayrıca tasarı, bölge başkanının iki defa üst üste seçilme yasağını kaldırıyor, bölgesine göre bir dönemde en fazla 5 yıllık görev süresi sağlıyor.

Tataristan Cumhuriyeti Devlet Şurası (Tataristan Parlamentosu), dün yapılan toplantıda 100 milletvekilinden 82’sinin oyu ile söz konusu tasarıyı kabul etmedi.

20 yıl önce tartışmalar başlamıştı

Rusya Federasyonu’nun oluşturan bölgelerin yerel yasalarının federal yasalara uyumlaştırılması çalışmaları esnasında ilk defa 2001 yılında bölge yöneticilerinin sıfatları ile ilgili sorun ortaya çıktı.

Meselenin tekrar tartışıldığı 2010 yılında Çeçenistan Cumhuriyeti’nin o dönem Cumhurbaşkanlığını yapan Ramazan Kadirov, sadece bir kişinin devlet başkanı sıfatı kullanabileceğini belirterek, "devlet başkanı" sıfatından ilk imtina eden yönetici oldu. Çeçenistan Parlamentosu’nda bu yöndeki yasa kabul edildi.

Ardından aynı yıl Rusya Parlamentosu ve dönemin Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev tarafından bölge başkanlarının "devlet başkanı" sıfatı taşımasını yasaklayan yasa kabul edildi.

2015’e kadar söz konusu düzenlemelerin yapılması istenen yasaya göre, Rusya Federasyonu’nu oluşturan bölge ve cumhuriyetler en üst düzey yöneticisini kendi tarihi geleneklerine göre adlandırabiliyor, bu çerçevede “başkan”, “yönetici”, “hükümetin temsilcisi” veya benzer sıfatlar kullanabiliyor.

Fakat o dönem Medvedev, bölgelerin en üst düzey yöneticilerinin sıfatlarının tek bir isimde birleştirilebileceğinin sinyalini vermiş, buna bölgelerin kendisinin karar vermesi gerektiğine dikkati çekmişti.

 Düzenlemeye Tataristan ve Başkurdistan karşı çıkmıştı

2013’te söz konusu düzenlemeye sadece Tataristan ve Başkurdistan Cumhuriyetleri itiraz etmişti.

2014'te, Başkurdistan milletvekilleri, "devlet başkanı" görevini kaldırmayı ve yerelde "Başkurdistan Cumhuriyeti Başkanı" adının kullanılmasını öneren değişikliği onaylayarak federal yasayı uygulamaya soktu.

Düzenlemeye karşı çıkan Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov, görevinin isminin yasa ile açıklanacağını duyurdu. 2015’te bir yıllığına Tataristan Cumhurbaşkanı Minnihanov’un bu sıfatını bir yıllığına daha kullanabileceğine yönelik çıkarılan yasayı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin onayladı.

 Rusya Federasyonu'ndan "Cumhurbaşkanı" sıfatı sadece Tataristan'da kaldı

Halihazırda Rusya Federasyonu'ndaki yapılar içerisinde "devlet başkanı" sıfatına karşılık gelen Cumhurbaşkanı sıfatını kullanan tek lider Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov.

Ancak bu uygulama nedeniyle Tataristan Anayasası ile federal yasalar çelişiyor.