02 Aralık 2020 17:35
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında bu yıl çevrimiçi düzenlenen TRT World Forum 2020 kapsamındaki oturuma katılan uzmanlar, özellikle Avrupa Birliği (AB), ABD, Rusya ve Çin'in Balkan ülkelerindeki etkisini ele aldı.
Eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı Ivo Josipovic, AB, ABD, Rusya ve Çin gibi büyük güçlerin Balkanlar'da etkin olduğunu belirterek, "Bölgenin barış ve refahının sağlanmasında ülkelerin iç politikası önemli, zira bölgenin en büyük sorunu yine bölgenin içinden gelmektedir." dedi.
Rusya ve ABD'nin bölgede ekonomi, enerji ve siyaset alanlarında aktif olduğuna değinen Josipovic, Çin'in ise son yıllarda ekonomi alanında etkin rol oynadığına işaret etti.
Bölgedeki temel ikilemi değerlendiren Josipovic, "Bölge ülkeleri AB üyesi mi olacak, yoksa Rusya'nın etkisinde mi kalacak? AB, yapılmış en barışçıl programlardan birisi. Bölge ülkelerinin Birliğe dahil olması, savaşın olmayacağını garantilemek anlamına geliyor." dedi.
Karadağ'ın eski Brüksel Büyükelçisi Vesko Garcevic de Balkanlar'ın reformları hayata geçirmeye ve sürdürebilir gelişmeye odaklanması gerektiğini vurgulayarak büyük güçlerin uzun yıllardır bölgede etkin olduğunu söyledi.
Bölge ülkelerinin eskisi gibi Brüksel'in gündeminde bulunmadığının farkında olduklarını savunan Garcevic, Rusya'nın yüzyıllardır bölgenin din, kültür ve dil gibi ögelerine etki ettiğini belirtti.
Garcevic, Çin'in de bölgede ekonomik anlamda "yeni bir fenomen" olduğuna dikkati çekerek bölge ülkelerinin Joe Biden'ın ABD seçimlerini kazanmasıyla yeni bir fırsat kazanacağına inandığını ifade etti.
- Balkanlar'a reformları uygulama çağrısı
Macaristan Dış İlişkileri ve Ticaret Enstitüsü Müdürü Marton Ugrosdy ise AB'nin Balkanlar'da güvenilirlik kriziyle karşı karşıya kaldığını aktararak, "AB, Batı Balkanlar'ın ekonomik gelişmesinde pek de başarılı olamadı. Bölgedeki siyasi çatışmalar, yolsuzluk ve demokrasi sorunları buna bir anlamda engel oldu." değerlendirmesinde bulundu.
AB'nin genişleme politikasına son derece önem verdiğini dile getiren Ugrosdy, Balkanlar'ın özellikle reformların uygulanmasında adım atması gerektiğini, aksi takdirde AB üyelik sürecinin çıkmaza gireceğini söyledi.
Ugrosdy, ABD ve Rusya'nın bölgede etkin olduğunu, ancak yatırım anlamında AB'nin en güçlü konumda bulunduğunu ifade etti.
Bosna Hersek'teki Srebrenitsa Anma Merkezi Müdürü Emir Suljagic de Rusya'nın özellikle askeri, ekonomik ve enformasyon alanlarında birçok ülkede aktif olduğuna değinerek, "Rusya'nın güvenlik alanında da etkisi büyük. Bir anlamda, Rusya bölge ülkelerini kendisine göre sağlamlaştırmaya çalışıyor." dedi.
Suljagic, Rusya'nın, ABD ve AB'nin bölgedeki etkisini kırmaya çalıştığını savunarak, AB'nin Bosna Hersek'te son dönemde yaşanan göçmen krizinde etkisiz kaldığını ifade etti.