Türkiye, yapay zeka çalışmalarında kapasitesini artırıyor
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, "Yeni süper bilgisayarımız, 500'den fazla sunucusuyla sadece Türkiye'nin değil, dünyanın en hızlı ve güçlü bilgisayarlarından biri olacak. Yapay zeka alanında yapılacak çalışmalardaki kapasitemizi 5 kat artıracak" dedi.
05 Ocak 2024 12:43
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Yapay Zeka Ekosistem Çağrısı İmza Töreni'nde konuştu.
Bakan Kacır, konuşmasında şunları kaydetti;
Yapay zeka alanında, milli ürün ve çözümlerin oluşturulma sürecinde rol alan tüm aktörleri, aktif bir iş birliği modeliyle desteklediğimiz Yapay Zeka Ekosistem Çağrımızın tüm paydaşlar için önemli kazanımlar sağlayacağına inanıyorum. Bugün imza atacağımız 17 konsorsiyumun ülkemiz Ar-Ge ve inovasyon ekosistemi için hayırlar getirmesini temenni ediyorum.
Dördüncü Sanayi Devrimi çağında, inovasyon ve yenilikçi yaklaşımlarla değer üretme başarısı ülkeleri, firmaları bir adım öne taşıyor. Özellikle yapay zeka, veri işleme ve veri analizi kabiliyetleriyle; akıllı üretim sistemlerinden, akıllı tarıma, iklim değişikliğinden, eğitim ve finans teknolojilerine kadar her alanda bugünün ve yarının problemlerinde inovasyon, verimlilik ve rekabetin itici gücü haline geliyor, endüstrileri dönüştürüyor. Kuantum hesaplama, biyoteknoloji gibi derin teknolojilerle iç içe gelişmesi ise mevcut ve potansiyel etkilerini üssel olarak artırıyor.
"Yapay zekanın yarattığı değişimi yönetmek Türkiye için bir tercihten öte zorunluluktur"
Yapay zeka sağladığı fırsatlar ile birlikte farklı sınamaları da beraberinde getiriyor. Yapay zeka gelişim çalışmaları, toplumlar nezdinde doğrudan sorumlu olan devlet ve akademik yapılar yerine, daha çok kar odaklı şirketler tarafından yürütülmekte. Bazı ülkelerin, yeni bir üstünlük hatta hegemonya yarışı olarak değerlendirdiği bu sektörde, geliştiricileri ve uygulayıcıları etik, şeffaflık ve güvenlik gibi konularda sınırlandırıcı bir küresel mutabakat sağlanamamış vaziyette. Bu nedenle yapay zekanın yarattığı değişimi yönetmek, insanlık yararına neticeler elde etmek ve yapay zekadan değer üretmek, Kritik teknolojilerde tam bağımsızlık hedefindeki Türkiye için bir tercihten öte zorunluluktur.
"Yapay zeka alanında 6,7 milyar lira destek verdik"
Bu amaçla, "müreffeh bir Türkiye için çevik ve sürdürülebilir yapay zeka ekosistemiyle küresel ölçekte değer üretmek" vizyonuyla Ulusal Yapay Zeka Stratejimizi kamuoyu ile paylaştık. Yenilikçi teknoloji alanlarında ihtiyaç duyulan ve özel uzmanlıklara sahip araştırma altyapısının oluşturulmasını, çalışmalarımızın odağına aldık. Yapay zeka ekosistemini harekete geçirmek üzere, akademik araştırmalar ve sanayinin ihtiyaçları arasında araştırma departmanları, yetkinlik merkezleri ve birlikte geliştirme laboratuvarlarıyla adeta bir köprü görevi üstlenen Yapay Zeka Enstitüsü’nü TÜBİTAK bünyesinde kurduk. TÜBİTAK burs ve destek programları kapsamında son 21 yılda yapay zeka alanında 3 bin 700’den fazla proje ve 1.300’den fazla kişiye 6,7 milyar lira destek verdik.
"Hedeflerimize daha hızlı bir şekilde ulaşacağız"
Bugün yapay zeka alanında teknoparklarımızda 2 bin 300’den fazla firma faaliyet gösteriyor. 203 Ar-Ge merkezimizde de yapay zeka projeleri yürütülüyor. Yenilikçi teknolojilerde söz sahibi olmanın anahtarı, nitelikli insan kaynağı. Bizim en büyük gücümüz genç ve dinamik nüfusumuz. Milyarlarca dolarlık küresel teknoloji firmalarının kurucularına ve ekiplerine baktığımızda gençleri görüyoruz. Eğer ülke olarak kendi gençliğimize erken yaşta doğru yetkinlikleri kazandırabilirsek Millî Teknoloji Hamlesi yolculuğumuzda hedeflerimize daha hızlı bir şekilde ulaşacağız.
"42 Yazılım okullarını açtık"
Bu anlayışla, ülkemizi Türkiye Yüzyılı’na taşıyacak her adımın odağına, insan kaynağımızı alıyoruz. Deneyap teknoloji atölyelerimizde ve bilim merkezlerimizde gençlerimize yapay zeka eğitimleri veriyoruz. Dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST’te gençlerimizin geleceğin teknolojileri üzerinde çalışmalarını desteklemek adına yapay zeka temelli yarışmalar düzenliyoruz. Kalkınma ajanslarımızın desteğiyle İstanbul ve Kocaeli'de yeni nesil yazılım eğitimi veren 42 Yazılım okullarını açtık. Bu okullarda öğrencilerimize uluslararası standartlarda, ücretsiz yazılım eğitimi sunuyoruz.
Ayrıca, Türkiye Açık Kaynak Platformu ile açık kaynak yazılım ürünleri geliştirirken, nitelikli yazılımcı sayımızı artıran projeleri de hayata geçiriyoruz. “Sektör Kampüste” programında 10 binden fazla üniversite öğrencimiz blokzincir teknolojisi ve uygulamaları, yapay zeka ile öneri sistemleri, endüstride dijital dönüşüm ve ileri imalat uygulamaları gibi alanlarda sektör profesyonellerinden eğitim alıyor. Veri işleme altyapılarının yapay zeka dünyasındaki yerinin öneminin farkındayız.
"Yeni süper bilgisayarımızı devreye alıyoruz"
Yüksek başarımlı hesaplama ve veri depolama alanı sağlayan ulusal merkezimiz Türk Ulusal Bilim e-Altyapısı TRUBA’da yeni süper bilgisayarımızı devreye alıyoruz. Yeni süper bilgisayarımız; 56 bin 448 işlemci çekirdeği, 126 terabayt bellek kapasitesi ve 500'den fazla sunucusuyla sadece Türkiye'nin değil, dünyanın en hızlı ve güçlü bilgisayarlarından biri olacak. Yapay zeka alanında yapılacak çalışmalardaki kapasitemizi 5 kat artıracak. Yapay zeka alanında yetkinliklerimizi artırmanın yanında yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve sorumlu şekilde kullanımı için uluslararası iş birliklerinde aktif rol üstleniyoruz. Ülkemiz geçtiğimiz yıl Yapay Zeka Küresel Ortaklığı’nın (GPAI) üyesi oldu. Bu kapsamda; sorumlu yapay zeka, mesleklerin geleceği, yenilik ve ticarileştirme, veri yönetimi gibi kritik alanlarda yürütülen uluslararası projelere aktif olarak yer alıyoruz.
Geçtiğimiz yıl katıldığımız 7,5 milyar Euro bütçeli Dijital Avrupa Programıyla da; yüksek başarımlı hesaplama ve yapay zekada stratejik altyapıların kurulumunu ve bu alanlarda ihtiyaç duyulan insan kaynağının yetiştirilmesini sağlıyoruz. Bu programla birlikte 5 Avrupa Dijital İnovasyon Merkezini (ADİM) de ülkemizde kuruyoruz. ADİM’ler; sanayimizin, KOBİ’lerimizin, üniversitelerimizin ve kamu kurumlarımızın teknolojik yetkinliklerini güçlendirecek. Girişimcilerimize, araştırmacılarımıza Avrupa Birliği bünyesindeki altyapılara erişim imkanı sağlayacak.
"Bilim ve teknoloji alanında ülkemize dünya çapında yeni kapılar açacak"
Dün de kamuoyu ile paylaştığımız kritik bir iş birliğine daha katıldık. Barselona Süper Bilgisayar Merkezi bünyesinde, orta ve yüksek segmentte yaklaşık 380.000 dizüstü bilgisayara eşdeğer güçte ve toplam 314 petaflop performansa sahip olan MareNostrum 5'in açılışı gerçekleşti. Dünya sıralamasında 8. sıraya yerleşen bu süper bilgisayar, yapay zekadan iklim değişikliğine, yenilenebilir enerjiden sağlık bilimlerine kadar geniş bir alanda bilim insanlarımıza ve endüstrimize hizmet edecek. Türkiye olarak EuroHPC Ortak Girişimine katılımımız sayesinde, TRUBA ulusal süper bilgisayar hizmetine ek olarak dünyanın sayılı süper bilgisayarlarından biriyle doğrudan çalışma ayrıcalığına sahibiz. Şubat 2024'te genel kullanıma açılacak olan bu sistem, bilim ve teknoloji alanında ülkemize dünya çapında yeni kapılar açacak.
"İlk çağrımızda, 10 konsorsiyuma toplam 18 milyon TL destek sağladık"
Yapay zekada daha fazla sayıda millî ve özgün projenin geliştirilmesi ve bu projelerin ticarileştirilerek özel sektörün kullanımına taşınması her zaman temel önceliğimiz. Bugün burada 2. çağrısının lansmanını yapacağımız “Yapay Zeka Ekosistem Çağrıları Programı” ile de tüm yapay zeka ekosistemini, açık inovasyon ve birlikte geliştirme yaklaşımıyla harekete geçiriyoruz. Ekosistemde katalizör görevi üstelenen bu programla, yapay zeka çözümlerine ihtiyaç duyan şirketlerimizin, bu alanda teknoloji geliştiren yerli teknoloji tedarikçisi KOBİ’lerimizin ve araştırma merkezlerimizin ortak konsorsiyum projelerini destekliyoruz. Bu kapsamda ilk çağrımızda, 4 tematik alandaki 10 konsorsiyuma toplam 18 milyon TL destek sağladık.
Bugün de 2. çağrımız kapsamında; akıllı üretim sistemlerinden, akıllı tarım, gıda ve hayvancılığa, iklim değişikliği ve sürdürebilirlikten, akıllı eğitim ve finans teknolojilerine kadar 5 tematik alanda 17 konsorsiyum projesine 55 milyon TL’nin üzerinde bütçe ile destek sağlayacağız. Konsorsiyumların kurulmasında aktif rol alan Yapay Zeka Enstitümüz, ürün ve çözümlerin geliştirilmesinde de aktif rol alacak ve oluşan bilgi birikiminin ekosisteme hızlı bir şekilde aktarılmasını sağlayacak. Destek programımız sayesinde önümüzdeki dönemde yapay zeka uygulamalarıyla ülkemizde veriden daha fazla değer üretildiğine hep birlikte şahit olacağız. Çağrılarımıza başvurup desteklenmeye hak kazanan tüm paydaşları tebrik ediyorum.
Sizler sadece kendi teknoloji ihtiyacınıza çözüm bulmanın ötesinde açık inovasyon ve birlikte geliştirme yaklaşımıyla teknoloji geliştirme ve ulusal yapay zeka ekosistemini güçlendirme noktasında önemli bir rol oynuyorsunuz. Firmalarımızın yapay zeka temelli teknolojileri üretim süreçlerine entegre ederek katma değer üretme yönündeki tüm gayretlerini daha güçlü bir şekilde desteklemeye devam edeceğiz.
Anahtar Kelimeler: yapay zeka, türkiye, süper bilgisayar,