Türkmen sözlü gelenek kültürü örneği: Moncukattılar

Moncukattılar genellikle bahar aylarında özellikle Nevruz bayramında genç kızların, gelinlerin söyledikleri halk edebiyatı türü.

28 Aralık 2021 14:36

“Moncukattı” adını boncuk atmaktan alıyor. Boncuk, Türkmen gelin kızlarının takındığı süs eşyalarından biri. 

Bu oyun için renkli boncuklar kullanılır. Türkmen gelin kızları bu boncuklarla gönüllerinden geçenleri dile getirirler. 

Dörtlükler halinde mocukatılar söylenir ve dili oldukça sade, sanatsal ve akıcıdır.  

“Moncukattı” oyunda belli bir evde toplanan genç kızlar, gelinler kendine ait bir boncuğu suyla dolu bir kaba atar. Boncukların her biri için sırayla bir dörtlük (mani) söylenir. Dörtlük söylenmesinden sonra kaptan çıkarılan boncuk kime aitse, orada söylenen sözler o kişinin falı olarak kabul edilir. Eğer söylenen söz olumsuz ise kişinin talihinin de olumsuz olacağına inanılır. Bu yüzden de bazı gelin adayları moncukattı oynuna katılmaktan kaçınırlar.

Bu oyunda gelinlerin ve genç kızların hayalleri, umut ve arzuları dile getirilir. 

Moncukattı oynunun tarihi çok eskilere dayanıyor.