Türkmenistan’ın tarihi Köhneürgenç şehrindeki Törebeg Hanım Türbesi

Törebeg Hanım türbesi, planı ve dış cepheleri bakımından Orta Asya’da XIV. yüzyıl Türk mimarisinin en güzel örneklerinden biridir.

15 Haziran 2021 14:53

Tarihi Köhneürgenç kent merkezinde ve Kutluğ Timur Minaresi’nin kuzeybatısında yer alan Törebeg Hanım Türbesi’nin kesin tarihi bilinmemekte. 

Harezm valisi emir Kutluğ Timur’un hanımı Törebeg Hanım adına atfedilen bu eserin XIV. yüzyılın ikinci çeyreğinde, Kutluğ Timur’un Ürgenç’i idaresi sırasında (1321-1336) veya ondan kısa bir süre sonra bina edildiği görüşü hakimdir. 

Yapı birkaç bölümden meydana gelmektedir. Ana mekanı (ziyaret bölümü) dıştan onikigen ve içten altıgen plan esasına dayanmaktadır. 

Bu kısım çift kubbe ile örtülmüş; fakat dış kubbe büyük ölçüde yıkılmıştır. Taç kapıdan açılan eyvan şeklindeki girişten çift kanatlı kapı ile “dehliz” adı verilen mekana geçilmektedir.

Buradaki üç kapıdan sağdaki, bir koridor ile üst galerilere götüren merdivene açılmaktadır. Soldaki kapıdan mazgal pencereli hücreye; diğerinden, yapının ana bölümü olan ziyaret kısmına girilir.

Açıklıklardan yeterince ışık alan mekanın nişlerle teşkilatlandırılan duvarları, yukarıda 12 m. çapındaki kubbe ile bütünleşmektedir.