Türkmenistan'ın bağımsızlığının 32. yılı
Orta Asya'nın doğal gaz zengini ülkesi Türkmenistan bağımsızlığının 32. yılını kutluyor
27 Eylül 2023 11:44
Türkmenistan'ın milli bayramı kabul edilen 27 Eylül Bağımsızlık Günü dolayısıyla ülke genelinde resmi törenler, milli marşın okunması, halk dansları ve müzik gösterileri, spor etkinlikleri, sergiler gibi etkinlikler düzenleniyor.
Türkmenistan halkının milli birlik ve beraberlik duygularını pekiştirmek, bağımsızlık mücadelesini anmak ve ülkenin bağımsızlık kazanmasını kutlamak amacıyla ulusal televizyon kanallarında bağımsızlık yolunda mücadele eden tarihi şahsiyetler hakkında filmler yayımlanıyor ve ülke genelinde havai fişek gösterileri yapılıyor.
"Bağımsızlık Günü" 2018'den itibaren 27 Eylül'de kutlanmaya başlandı
Türkmenistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) dağılmasının ardından 26 Ekim 1991'de "Türkmenistan'ın Devlet Egemenliği" adıyla bir referandum düzenledi.
Referandum sonucunda, ülke nüfusunun yüzde 94'ü bağımsızlık lehine oy kullandı. Bu sonuçlar doğrultusunda, 27 Ekim 1991'de "Türkmenistan'ın Bağımsızlığının ve Devlet Yapısının Temelleri Hakkında" yasa kabul edildi ve bu tarih Türkmenistan'ın Bağımsızlık Günü olarak belirlendi.
Daha sonra 9 Ekim 2017'de Türkmenistan Anayasası'nda değişikliğe gidilerek Bağımsızlık Günü'nün kutlanmasına ilişkin yasada düzenleme yapıldı. Bu değişiklikle 2018'den itibaren Bağımsızlık Günü, 27 Eylül olarak belirlendi ve bu tarih ülke genelinde kutlanmaya başlandı.
Bağımsız devlet olarak kuruluşunun 32. yılını kutlayan Türkmenistan, yeşil zemin üzerinde bulunan Türkmen boylarını simgeleyen halı motifleri ve ülkenin beş vilayetini simgeleyen beş yıldızlı hilal ile betimlenen Türkmen bayrağı, halkın birlik ve beraberliğini sembolize eden devlet arması ve milli marşı ile temsil ediliyor.
7 milyon nüfusa sahip Türkmenistan batıda Hazar Denizi'ne kıyısı olan ve yaklaşık 491 bin kilometrekare alana sahip. Türkmenistan'ın, kuzeyde Kazakistan, doğuda Özbekistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda İran'la komşuluk ilişkileri bulunuyor.
Dış politikada tarafsızlık ilkesi
Türkmenistan bağımsızlığını ilan ettikten sonra ülkenin askeri doktrininde, diğer devletlerin iç işlerine karışmamak ve toprak bütünlüklerine saygı politikası yer aldı.
Ülkenin dış politikada daimi tarafsızlık yolunu seçmesinin ana nedenlerinden biri de jeopolitik durumundan kaynaklanıyor. Doğu ve Batı arasında ticaret, ulaşım ve lojistik alanlarında köprü rolünü üstlenmesi ve ülkenin çok büyük doğal kaynaklarının bulunması dış politikada tarafsızlık statüsünü almaya yönelik girişimleri başlattı.
Türkmenistan, 12 Aralık 1995'te, BM Genel Kurulunda 185 ülkenin desteğini alarak daimi tarafsız ülke ilan edildi.
Doğal gaz zengini ülke
Doğal gaz rezervi sıralamasında dünyada dördüncü sırada bulunan Türkmenistan, 2021'de ülkenin bağımsızlığından bu yana en yüksek doğal gaz üretim seviyesine ulaşarak 83 milyar metreküp doğal gaz üretti. Halihazırda Çin'in en büyük doğal gaz tedarikçisi olan Türkmenistan, Rusya'nın yanı sıra 2021'den itibaren Azerbaycan'a da gaz ihraç etmeye başladı.
Türkmenistan, doğal gaz ticaretinde alternatif boru hattı projelerinin üzerinde çalışmalar yaparken halihazırda inşaatı devam eden Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPH) doğal gaz boru hattı üzerinden gelecekte yıllık 33 milyar metreküp doğal gaz satışı yapılması planlanıyor.
Türkiye ile ilişkiler
Türkiye, 1991'de Türkmenistan'ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke oldu.
İki ülke arasında diplomatik ilişkiler 29 Şubat 1992'de kuruldu ve Aşkabat'ta ilk büyükelçilik açan ülke Türkiye oldu.
Türkiye ile Türkmenistan arasında ticari ilişkiler hızla artarken 2021'de 2 milyar doları aşan ticaret hacminin kısa vadede 5 milyar dolara, uzun vadede ise 10 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
Türkmenistan, Türk şirketlerinin Rusya'dan sonra en fazla faaliyet gösterdiği ikinci ülke olarak dikkati çekiyor.
İki kardeş ülke, bölgesel ve uluslararası örgütler çerçevesinde kapsamlı iş birliği yürütüyor.
Anahtar Kelimeler: türkenistan, doğal gaz, yıldönümü, bağımsızlık,